SOCAR Türkiye, "Master Plan" adı verilen çalışma kapsamında yaklaşık 7 milyar dolar yatırım ile Petkim'in symbolBIST:PETKMBIST:PETKM üretim kapasitesini artıracak.
Petkim'in %51 hissedarı olan SOCAR Türkiye'nin Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkanı ve Petkim Genel Müdürü Kanan Mirzayev, düzenlenen basın toplantısında yatırım için detaylı mühendislik çalışmasına başlayacaklarını ve bu çalışmaların 18 ila 24 ay içinde tamamlanmasını takiben nihai yatırım kararı verileceğini ifade etti.
"Nihai yatırım kararı 2026 sonuna kadar verilirse, inşaat faaliyetine 2027 yılında başlanırsa ve 4-5 yıl süreceği düşünülürse yeni tesisler üretime 2031-32 gibi geçecektir" diyen Mirzayev 50 milyon doların üzerinde harcama gerektirecek detaylı mühendislik çalışmasının Mayıs ayı gibi başlayabileceğini ifade etti.
Petkim hisseleri yatırım haberinin ardından yükselirken, hisseler saat 1704'te %5.5 primle 19.36 liradan işlem gördü.
Mirzayev, dünya petrokimya sektöründe zayıflayan talep nedeniyle 2019-2020 döneminde başlayan düşüş döngüsünün öncekilere kıyasla daha uzun süreceğini, küresel olarak tarihi dip seviyeye inen kapasite kullanım oranlarının 2030 yılına kadar düşüş eğilimi gösterdikten sonra toparlanmaya geçeceğini ifade etti.
Buna paralel olarak kârlılığın bir göstergesi olan nafta-etilen makasının tarihin en düşük seviyelerinde seyrettiğine dikkat çeken Mirzayev, sektörün büyüme döngüsüne girince makasın da toparlanmasını öngördüklerini kaydetti.
Petkim, Mirzayev'in verdiği bilgiye göre 2022 yılında başlattığı kapasite ve pazar değerlendirmesi sonucunda yurt içi pazarda etilen üretimi ve polimerizasyonun en yüksek büyüme potansiyeline sahip alanlar olduğunu tespit etti. Mirzayev, "Yaptığımız Türkiye pazarı çalışmasına göre etilen fabrikamızın kapasitesini iki katına çıkarmanın, polietilen-polipropilen tesisimizin kapasitesini üç katına çıkarmamızın en uygunu olacağını gördük" dedi.
Mirzayev'in sunumuna göre Petkim yeni yatırım ile 1.2 milyon ton/yıl kapasiteye sahip etilen, 550,000 ton/yıl kapasiteye sahip polipropilen ve 827,000 ton/yıl kapasiteye sahip YYPE/LAYPE tesisi inşa etmeyi hedefliyor. Verilen bilgiye göre etilen tesisi mevcut tesisin iki katı kapasiteye sahip olacak.
HIZLI BÜYÜYEN PAZAR
SOCAR yetkililerinin verdiği bilgiye göre Türkiye pazarındaki büyüme nedeniyle yurt içi petrokimya hammaddesi pazarının ancak %11'ini karşılayabilen Petkim, yatırımın ardından pazar payını üç katına çıkaracak. Ancak Türkiye'deki yüksek talep nedeniyle iç pazarda ithalat ağırlıklı arz devam edecek.
SOCAR Türkiye CEO'su Elchin Ibadov, şirketin 2014 yılında yaptığı kapasite artışına rağmen pazardaki büyüme nedeniyle pazar payının düştüğünü ifade ederek, "2008'de pazar payımız %20 idi. Bu süre içinde kapasite artırdık. Ama talep o kadar hızlı büyüdü ki %11'e indik. Türkiye kadar petrokimya üretimi ile tüketimi arasında bu kadar fark olan ülke bulmak zor. Bunu nüfus artışı ile açıklayabiliyoruz" dedi.
Türkiye'nin tek plastik hammadde üreticisi Petkim olduğu için pazarın diğer tüm ihtiyaçları ithalat yoluyla karşılanırken başka şirketler de petrokimya tesisi yatırımı değerlendiriliyorlar.
Yatırım tutarının ancak son yatırım kararı verildikten sonra kesinleşeceğini ifade eden Mirzayev, yatırımın "piyasanın yükselişe geçtiği dönemde" devreye gireceğine dikkat çekti.
SOCAR yetkilileri yatırımın nasıl finanse edileceği sorusuna kullanılacak özkaynağın ve finansman yapısının nihai yatırım kararı aşamasında belirleneceği, şu anda bu konuda çalışma yürütülmediğini cevabını verdi.
SOCAR ve Turcas'ın kurduğu ortak girişim 2008 yılında Petkim'deki %51 kamu hissesini yaklaşık 2 milyar dolar bedelle satın aldı. SOCAR 2011 yılında %51 hissenin tek sahibi haline geldi. Petkim, SOCAR'ın hakim kontrolüne girdikten sonra 2014 yılında tamamlanan etilen ve PTA yatırımı ile üretim kapasitesini %13 artırdı.
SOCAR'ın Türkiye'deki diğer büyük yatırımı olan yine Aliağa'daki STAR petrol rafinerisi de 2018'de faaliyete geçti. Petkim, kullandığı hammadde olan naftanın bir bölümünü piyasa koşullarına göre komşu tesis olan STAR'dan temin ediyor.
BURSAGAZ VE KAYSERİGAZ SATIŞI Q1'DE
Öte yandan basın toplantısı sonrası bir SOCAR yetkilisi, SOCAR Türkiye'nin, sahibi olduğu doğalgaz dağıtım şirketleri Bursagaz ve Kayserigaz'ın satışı için görüşmelerin devam ettiğini ve satış kararının ilk çeyrek sonuna kadar belli olacağını söyledi.
Reuters'a bilgi veren yetkili teklif sahipleriyle müzakerelerin sürdüğünü ifade etti.
SOCAR, iki gaz dağıtım şirketinin satışı için alıcılarla görüştüğünü Kasım ayında açıklamıştı.